Mark 1

Jonɨ bavɨtaazɨya yadei wɨjɨwaakakevɨnesɨ.

(Matɨyui 3:1-12; Lukɨ 3:1-9, 15-17; Jonɨ 1:19-28)

1Gotɨyare Gawaalɨvaangei Jizaazai Kɨraazɨtɨyai gamɨre yagaala tewaanya mudɨkeꞌ sɨnnawɨ yɨmaꞌnaꞌ. 2Gotɨyare wɨꞌnawɨjɨwaakakei Pɨropetɨya Aazaayai dara dɨnɨꞌ Jizaazarɨna,

“Yɨthaa, nɨmɨre wɨdaasadɨnyai gɨmɨnyɨna waamanɨꞌ.
‘Gɨmɨre tusavɨ nayaa yadera,’ gɨthɨwa.
3Wawɨnya maayaba jaꞌmaanguraayaꞌ yɨmanɨꞌ,
‘Naangei batherɨne tusaꞌ javadaꞌgalyɨlo!
Gamɨre tusangɨ yɨdaꞌna jamakwilo!’ ”
4Sara dɨnɨkeꞌna Jonɨ wawɨnya maayaba mwaalaka sɨnnawɨ sagaaꞌ aꞌmweraavɨ aalyavɨ bavɨtaazɨya yada wɨdɨna “Sarɨmɨre sɨmunyabwi mudɨkebwi yawɨramaaꞌna kyapɨjɨ nɨmɨ bavɨtaazɨya yɨhyɨdeinyɨ. Gotɨyai sarɨmɨre kayaaꞌnanyabwi yɨhɨmarasɨꞌnadelyɨra,” wɨdɨna Jonɨ. 5Sara wɨdɨna yadaaꞌnyɨ “Gamɨnyawɨnna wawaajɨ yagaala saꞌ kadɨka wɨꞌnaana!” deva Kwaaka Juthɨya mwaalyarajɨ Anga Jeruzaalemɨ mwaalyarajɨ yuyara wɨna. Miꞌna wɨna yeva gamɨre yagaalyaꞌ wɨꞌneva wɨjalɨkurakɨna “Nebulyasɨra. Nemɨ kayaaꞌnanyabwi sana sana yɨwosɨra.” Wɨdɨna kyeꞌ Aalya Jothanɨyavɨ bavɨtaazɨya yaꞌ Jonɨ.

6Jonɨ baazɨꞌmaꞌnya kaamelɨyavɨre arɨlyaꞌ yavɨkarinɨkeꞌ mariraꞌnyɨna yaka bulɨmakaawomunnaanya marida mwaalakelyɨ. Gannya wapaaya baarɨnnajɨ aakangɨre kwarakajɨ tɨka nada mwaalakei. 7Yagaala daꞌ wɨdɨna “Nɨmɨ bɨweinyɨ. Dɨvi pwai bathelyɨra. Nɨmɨre dɨragɨnyaꞌ waꞌdɨꞌnyɨ kɨrɨꞌ gamɨre dɨragɨnya naangeꞌ nabaai wavɨlaꞌna yadesɨ nɨmɨrevɨ. Naangere kwaariꞌmasɨvɨlyavɨ wɨla pwɨyɨnɨkeꞌ kwadaai gɨlaꞌmwi galyaaꞌmuneꞌ nɨmɨ naangeinyɨ mɨka. Myɨwɨneinyɨra. 8Nɨmɨ aalya gavevɨ bavɨtaazɨya yɨhyɨvanɨge saꞌ Naangei Kurya Tewaanyarɨ bavɨtaazɨya yɨhyadelyɨra,” wɨdɨna yaꞌ.

Aalyavɨ Jonɨ Jizaazarɨ bavɨtaazɨya yakeꞌnesɨ.

(Matɨyui 3:13-17; Lukɨ 3:21-22)

9Jonɨ sara wɨdadaasɨyagaaꞌ Kwaaka Galɨli Anga Naazaretɨdaaꞌnyai Jizaazai bɨna kyaꞌ Aalya Jothanɨyavɨ Jonɨ bavɨtaazɨya yɨna. 10Miꞌna bavɨtaazɨya yɨna kyaꞌ aalyavɨ sai bilaawaka yɨmeꞌnyaꞌbɨꞌ dara wanganakeꞌ “Sɨgunyaꞌ tɨvɨ damujaangɨka! Kekwai Kuryai kwaamɨryaibɨsai daimwaabɨka!” Mena kadaꞌ Kuryai walaabɨna yaka gamɨre munyɨkɨ kusawɨ bulamwaaina. 11Bulamwaaina kyaꞌ Sɨgunyavɨdaasɨ Gotɨyarebadaasɨ Gotɨyai yagaala wɨdɨna “Saigɨ, nɨmɨre Nyɨbwaalɨvaangeigɨnyɨ. Kurya tewaanya gukadɨnyaigɨnyɨ. Sahwaigɨ yɨlaaya nyɨgaimanɨgɨ,” wɨdaꞌ.

Kayaaꞌnanyaꞌna Saataanɨ Jizaazarɨ wɨdakeꞌnesɨ.

(Matɨyui 4:1-11; Lukɨ 4:1-13)

12Yɨmeꞌnyaꞌbɨꞌ Kuryai “Aꞌmwera maayabanna yarai dɨwo!” jɨrɨꞌgalaasaꞌ. 13Jɨrɨꞌgalaasɨna kyaꞌ sahwai kaanna wɨna kyaꞌ yɨrɨka aꞌmweraare sɨvɨlatɨraai kwavɨlavaꞌ aꞌmwera maayaba mwaaidɨsɨ Saataanɨ “Kayaaꞌnanyabwi yana!” daka yaamɨjɨ yɨjɨwaalaꞌ. Yɨjɨwaaina yakegaaꞌ malakayaawaryarana mwaaidapiyaba Jizaazai sarari yeꞌmwannamwaaina yaꞌ. Sahwai saba mwaalakegaaꞌ Gotɨyare mamaayara ejelɨyara wɨgaimwanna yeꞌ.

Jawɨnya maaryaraavɨ wɨdaꞌ Jizaazai.

(Matɨyui 4:12-17; Lukɨ 4:14-15)

14Dɨvidaaꞌnyɨ Jonɨmɨ wɨla yɨrakɨna kyeꞌ Jizaazai Kwaaka Galɨlina wɨlaawɨna yaka saba Gotɨyare yagaala tewaanyaꞌ wɨjɨwakamarina. 15Wɨjɨwakamarina yakegaaꞌ wɨdaꞌ “Dahaaꞌ yemwaalyagaaꞌ aayasɨra. Dahaaꞌ yunegaaꞌnanyɨ. Gotɨyai aꞌmweraavɨ maremwaaidehaaꞌ yɨmaꞌnɨwaꞌ dahaaꞌ. Gotɨyarɨna sarɨmɨre sɨmunyabwi mudɨkebwi jawɨramaarila! Yagaala tewaanyaꞌ wɨꞌnapɨjɨ ‘Nebulyasɨra. Sara yaana!’ dɨthɨnyideꞌna yɨhɨthɨwa. Yagaala saꞌ nayaa dɨlɨmwagarila!” wɨjɨwaakɨna yaꞌ.

(Matɨyui 4:18-22)

16Galɨli aalɨbumaangevɨ sahwai wodaaꞌnyɨ Saaimonɨjɨ Saaimonɨmɨre gahwaalaangei Edɨruyalyɨ sadaraai jawɨgɨlyaꞌ aalyavɨ marasɨꞌna yadaakɨlyɨ wangamabɨna yaꞌ. Marasɨꞌnagɨleꞌ dareꞌnesɨ. Jawɨnya mwagiꞌnagɨlyaraalyɨ. 17Wangamabɨna yaka wɨdaꞌ “Dɨnyɨmɨdɨnaabyɨla! Kanyɨmɨdɨnaabakɨlyɨ kihɨzɨwaakaꞌmuri jawɨnya maaꞌditabaaibɨꞌ Gotɨyarɨne aꞌmweraavɨ maaryaꞌneraaihɨrɨ yɨhɨmwaaihɨderaaihɨlyɨra.” 18Miꞌna kudaꞌ yɨmeꞌnyaꞌbɨꞌ kɨrɨnnya jawɨgɨlya yagalyaꞌmaꞌna yagɨla mɨdɨnna yagi. 19Mɨdɨnna kyagi Jizaazai pɨzɨꞌgwa wawaka Sevathiyare gawaalɨꞌ kwaraai Jemɨzalyɨ Jonɨjɨ sadaraai wanganakeraai sɨpɨyavɨ mwaalagɨla jawɨgɨlya kayaaka yɨnɨke bɨꞌnyɨna yagi. 20Bɨꞌnadaakɨlyɨ yɨmeꞌnyaꞌbɨꞌ jaka wɨdɨna kyaꞌ “Yarai dulaabila!” kɨrɨnɨmaangei Sevathiyalyɨ gannya nɨgwɨwawɨnyarari sɨpɨyavɨ mwaalesaraavɨ yagalyaꞌmaꞌna yagɨla kɨdaraai gamɨnyɨ mɨdɨnna yagi.

Jizaazai yɨmakerɨ marasɨꞌnaꞌ.

(Lukɨ 4:31-37)

21Kumɨ sara angeba Kaapanɨyamɨna wɨna kyeꞌ Juyaraavɨre Kwazaakegaaꞌ yɨmaꞌnyɨna kyaꞌ yɨmeꞌnyaꞌbɨꞌ gamɨ Juyaraavɨre Lotuangevɨ wɨlɨna yaka Gotɨyare yagaala wɨjɨwaakɨna. 22Wɨjɨwaakɨna kyaꞌ yuyara gamɨre yagaalyaꞌ wɨꞌneva atɨka maruꞌnaꞌmuluna yeꞌ. “Kɨwɨjaraavɨrebwi kwaasɨ kwaasɨyaꞌbɨsabulyɨ. Jizaazai gannya sɨmunyavɨ yuya yawɨꞌnɨkelyɨ,” dɨdaapi atɨka maruꞌnaꞌna yeꞌ. Sareꞌ dareꞌnanyɨ. Jizaazai dɨragɨnya kɨnɨnnakei wɨjɨwaakakeꞌnanyɨ.

23Yɨmeꞌnyaꞌbɨꞌ aꞌmwei yɨmaka widei Lotuangevɨ wɨlɨna yaka 24jaka danganna “Jizaazai Naazaretɨ mwaalyaigɨ, nemɨnyɨ berɨꞌ dɨneyɨdeꞌna bahɨneka? Nemɨ aaꞌneinaavɨ kayaaka dɨneyɨgaideꞌna daaka? Gɨmɨnyɨna yawɨꞌmwa. Gotɨyare tewaanyaigɨnyɨna yawɨꞌmwa.” 25Miꞌna jaka kadaꞌ Jizaazai maanga wɨdɨna “Yagaala madɨnnera! Aꞌmwe sarɨdaasɨ dɨwona!” 26Sara kudaꞌ yɨmakei aꞌmwerɨ yɨkɨlaaka wɨlaka jaka naanga daka kaanna wɨna yaꞌ. 27Aꞌmwera yuyara tɨnna wanganeva atɨka maruꞌnakulɨna yadɨvɨꞌ kumɨ sara dɨneꞌ “Ai, daꞌ berɨvaka? Wɨjɨwaakyaꞌneꞌ mudɨkesɨ. Aꞌmwe sai yagaala dɨragɨnna wɨdɨvanɨkelyɨ. Nabaai yɨmakeraavɨ sara wɨdɨwake sara yɨvanɨgava!” 28Kadɨneꞌ yɨmeꞌnyaꞌbɨꞌ Galɨli yuyabanyara Jizaazai yakeꞌna maalɨkegaaꞌ wɨꞌnyɨna yeꞌ.

Jizaazai aꞌmweraavɨ tewaanya yaꞌ.

(Matɨyui 8:14-15; Lukɨ 4:38-39)

29Yɨmeꞌnyaꞌbɨꞌ Jizaazai Lotuangevɨdaaꞌnyai bwalyuna kyaꞌ Jizaazalyɨ Jemɨzalyɨ Jonɨjɨ pwarajɨ sara kaanna wɨna yeva Saaimonɨjɨ Edɨruyalyɨ saraare angevɨ bwina yeꞌ. 30Bwina kyeꞌ mɨdɨka wɨdaꞌdaasɨ Saaimonɨmɨ ganyaalɨmaangeꞌ waꞌdɨsɨ yɨmeꞌnyaꞌbɨꞌ kumɨ Jizaazarɨ wɨdɨna. 31Miꞌna wɨdɨna kyeꞌ nabalɨnakeyabanna bɨna yaka maradɨhaaꞌbwaꞌna yaꞌ. Jizaazai sara kyaꞌ nabalyaꞌ mena yɨwɨna kyaꞌ aꞌmweꞌ kumɨnyɨne wapaaya yovɨrawakɨna yaꞌ.

(Matɨyui 8:16-17; Lukɨ 4:40-41)

32Nyɨlyai mena walakyagaaꞌ sabanyara nabalɨnakengɨjɨ yɨmaka widɨvɨsangɨjɨ sangɨ gamɨnyawɨnna makuna yeꞌ. 33Makuna yeva saba mwaalyara yuyara tɨkuryaba davaabɨna yeꞌ. 34Davaabɨna kyeꞌ Jizaazai aꞌmwe nabalya ge ge waꞌdɨvɨsaraavɨ nabalyaꞌ wangadaaꞌnyɨ “Tewaanya jɨmaꞌnana!” sana sana kudaꞌ tewaanya yɨmaꞌnɨgulɨna yeꞌ. Nabaai aaꞌne kwalaalyaraavɨ wɨdaasɨna yaꞌ. Aaꞌnera gamɨnyɨna yawɨꞌdaapiyaꞌna wangada “Yagaala madɨpɨnera! Kwaasɨ yadɨvɨsaihɨrɨ nayɨhuꞌnɨpɨdɨka!” wɨdaka wɨdaasɨna yaꞌ.

Kwaaka Galɨli Jizaazai wɨjɨwaakaꞌ.

(Lukɨ 4:42-44)

35Jizaazai se waꞌmwarakei yɨrɨkunyagaaꞌ dɨkaaꞌna yaka walyuna yaka aꞌmwera maaya kunebanna kaanna wɨna yaka Gotɨyarɨ yagaala wɨdɨna. 36Kuna wɨdɨna yadaaꞌnyɨ Saaimonɨjɨ gamɨnyaba mwaalesarajɨ bɨrɨbɨrɨkaanyara wɨna yeva 37yɨrɨꞌmaaꞌna yeva wɨdeꞌ “Yuyara gɨmɨnyɨna bɨramarivanɨgava aꞌmweraava.” 38Tɨviꞌna kudeꞌ gamɨ wɨdɨna “Angeba pɨnɨ aya kɨbanna nemɨ kaanyaana! Anga saba Gotɨyare yagaala wɨjɨwaakɨdeꞌna bwalyuwa.” 39Wɨdaka Galɨli yuyaba kumɨre Lotuangengɨ yagaala Gotɨyare wɨjɨwakamaryaꞌ. Sagaaꞌ aꞌmwe yɨmaka widɨvɨsaraavɨdaasa yɨmakeraavɨ wɨdaasaꞌ.

Samatanakei tewaanya yɨmaꞌnaꞌ.

(Matɨyui 8:1-4; Lukɨ 5:12-16)

40Aꞌmwe samatanakei gamɨnyawɨnna bɨna yaka “Jizaazai naangelyɨ,” daka kwadaai gɨlɨna yaka yagaala naanga dɨragɨnna wɨdaꞌ “Nɨmɨre kɨlaakejɨꞌ ‘Tewaanya mwaalana!’ nyawɨꞌdɨzaꞌ gɨmɨ sara dɨnyavadaꞌgala! Sara yɨnneigɨnyɨ gɨmɨ.” 41Wɨdɨna kyaꞌ Jizaazai kale kwiaꞌ ata dathɨwanna yaka wɨdɨna “ ‘Sara yɨma!’ yawɨꞌmanɨge. Gɨmɨre kɨlaakejɨꞌ yɨhula dana!” 42Wɨdɨna kyaꞌ yɨmeꞌnyaꞌbɨꞌ samate saꞌ yaꞌmaꞌna yaka gamɨre kɨlaakejɨkɨ yarai yɨwɨna yaꞌ. 43Kɨlaakejɨkɨ yɨwɨna kyaꞌ Jizaazai maanga wɨdɨna yaka 44wɨdɨna “Nayaa dɨnyuꞌnana! (Nɨmɨnyɨna najɨꞌbwaꞌnemwaaibɨthɨka!) Aꞌmwe aane pwai kwarɨ ‘Sara nyɨwaka,’ mudɨnna! Aane pɨrɨꞌ kɨrɨꞌ mujɨwaakɨnna! Aawa. Kaanna wawaꞌgɨzɨ sipɨzipɨya Gotɨyarɨna mubɨthɨka yɨraꞌderɨ pɨrizɨyarɨ duzɨwaainana! Dahaaꞌ kɨlaakeꞌ tewaanya warɨkeꞌna Mozɨzai dɨnɨkeꞌ Gotɨyarɨneꞌ dumaarideꞌna aꞌmwera yawɨꞌna ‘Aꞌmwere samateꞌ menanyɨra,’ gyawɨpɨꞌdera.” Miꞌna wɨdaka yɨmeꞌnyaꞌbɨꞌ wɨdaasɨna yaꞌ. 45Sara kudaasaꞌ aꞌmwei walyuna yaka yuyaba yagaala saꞌ wɨjɨwaakyaꞌnei yuyaraavɨ wɨdɨvainadaaꞌna yɨkwaasaꞌ. Gamɨ sara kyaꞌ “Aꞌmwera nyanganapɨjɨ nɨmɨnyɨna nanyɨdahidɨwagamaremwaaibɨthɨka!” daka Jizaazai angeba mwɨyai yaayeba mwaalɨna yadɨsɨ gazabazabadaaꞌnyɨ gamɨnyawɨnna yɨkabɨna yeꞌ.

Copyright information for BYR